Jeruk nipis diperas bisa kanggo ngobati wong lara

Filosofi ini sebenarnya berisikan pesan tentang safety . Orang dahulu sudah mengisyaratkan arti penting filosofi ini, tapi banyak orang melecehkan bahkan menganggap sebagai sifat malas orang jawa. Padahal kandungan maknanya sangat dalam. Filosofi ini mengisyaratkan tentang kehati-hatian, waspada, istiqomah, keuletan, dan yang jelas tentang safety. Di dunia modern masalah safety menjadi bagian terpenting untuk keberhasilan suatu pekerjaan karena didalamnya ada aturan-aturan yang menginstrusikan menghindari resiko-resiko yang akan terjadi.

Narimo ing pandum

Sudah berapa sering terdengar orang melecehkan filosofi ini. Biasanya orang hanya mengenal bahwa orang jawa itu hanya bersikap ‘Nrimo” saja. Sifat pasrah dan mau dijajah oleh penguasa. Padahal bukan hanya berhenti sampai di kata “Nrimo” saja. Tapi lebih dari kata itu adalah ‘Nrimo ing Pandum’ atau Menerima kepada hasil pembagian. Arti yang mendalam menunjukan pada sikap Kejujuran, keiklasan, ringan dalam bekerja dan ketidakinginan untuk korupsi. Inti filosofi ini adalah Orang harus iklas menerima hasil dari usaha yang sudah dia kerjakan. Biasanya orang yang memegang teguh filosofi ini dia akan ringan dalam bekerja dan yang terpenting adalah dipercaya oleh orang lain. Nah kepercayaan adalah hal terpenting dalam dunia usaha. Bukan tidak mungkin kesuksesan selalu diterimanya oleh pemegang filosofi ini.

Saiki jaman edan yen ora edan ora komanan, sing bejo sing eling lan waspodo

Orang indonesia cenderung mengikuti mode, tren atau budaya yang sebenarnya belum saatnya kita peroleh atau bahkan memang sangat tidak cocok dengan jiwa bangsa kita. Kecenderungan mengikuti mengikuti tren itulah yang membuat lupa akan bahaya yang mengancam. Hanya orang yang ingat kepada Allah (disini saja juga tidak cukup) dan waspada terhadap duri-duri kehidupan yang setiap saat bisa datang dan menghujam kehidupan, sehingga bisa mengakibatkan musibah yang berkepanjangan. Pada filosofi ini kata ‘sing bejo sing eling lan waspodo’ sering tidak terdengar lagi. ‘Sekarang jaman gila kalau tidak ikut gila maka tidak kebagian, hanya orang ingat (kepada Tuhan) dan waspada (bahaya) yang menerima keberuntungan’. itulah arti dari filosofi diatas.

Mangan ora mangan sing penting ngumpul

‘Makan tidak makan yang penting kumpul’. Filosofi ini adalah sebuah peribahasa. Kalimat peribahasa tidaklah tepat kalau diartikan secara aktual. Filosofi ini sangat penting bagi kehidupan berdemokrasi. Kalau bangsa kita mendasarkan demokrasi dengan falsafah diatas saya yakin negara kita pasti akan aman, tentram dan sejahtera. ‘Mangan ora mangan’ melambangkan eforia demokrasi, yang mungkin satu pihak mendapatkan sesuatu (kekuasaan) dan yang lain pihak tidak. Yg tdk dapat apa-apa tetap legowo. ‘Sing penting ngumpul’ melambangkan berpegang teguh pada persatuan, yang artinya bersatu untuk tujuan bersama. Saya pikir Filosofi ‘Mangan ora mangan sing penting kumpul’ adalah filosofi yang cocok yang bisa mendasari kehidupan demokrasi bangsa Indonesia agar tujuan bangsa ini tercapai.

Wong jowo ki gampang di tekuk-tekuk.

Filosofi ini juga berupa ungkapan peribahasa yang dalam bahasa Indonesia adalah ‘Orang Jawa itu mudah ditekuk-tekuk’. Ungkapan ini menunjukan fleksibelitas dari orang jawa dalam kehidupan. Kemudahan bergaul dan kemampuan hidup di level manapun baik miskin, kaya, pejabat atau pesuruh sekali pun. Orang yang memegang filosofi ini akan selalu giat bekerja dan selalu ulet dalam meraih cita- citanya. Filosofi inilah yang membuat masyarakat suku jawa tersebar ke seluruh penjuru tanah air dan disayangi oleh suku lain.

Ojo Rumongso Biso, Nanging Biso o Rumongso

Ketika kita memperoleh suatu pengetahuan, ilmu, atau pengalaman terkadang muncul sifat sombong dari diri kita. Bahwa kita dapat menyelesaikan suatu masalah dengan ilmu atau pengalaman yang kita peroleh. Padahal banyak faktor yang menentukan penyelesaian suatu masalah dan bukan hanya dari sudut pandang yang kita pahami. Di sini orang lantas merasa bisa, sifat ego manusia yang muncul tanpa menghiraukan pendapat orang lain. Dalam filosofi Jawa, sifat ini yang dinamakan Rumongso Biso (merasa bisa). Ajaran masyarakat Jawa menekankan untuk dapat melakukan koreksi ke dalam, sehingga tidak terdorong untuk menghujat atau merendahkan orang lain. Cobalah untuk memahami pendapat yang lain, walau hal itu mungkin sangat bertentangan dengan yang kita yakini. Dengan Biso o Rumongso (bisa merasa) atau melatih empati kita untuk memahami orang lain akan mendorong untuk berkompromi mencapai suatu keseimbangan. Hal ini akan membuat semua perselisihan atau konflik yang ada di dunia ini dapat teratasi. Janganlah menjadi orang yang merasa bisa, melainkan yang bisa merasa.

BASA MADYA LAN BASA KRAMA

 

Minangkani pamundhutipun mas Jaka Lelana, saged kula aturaken ing sasumerep kula, kados ing ngadhap menika :

Basa Madya kaperang dadi :

  1. Madya Ngoko.

Titikane :

  1. Tembunge ngoko
  2. Ater-ater lan panambang ngoko
  3. Sesebutan marang wong sing dijak guneman : dika, mang, samang.

Kanggone :

  1. Priyayi cilik marang andhahane
  2. Bakul padha bakul, lsp.

Tuladha :

Dika klebu beja, oleh beras rada memper. Ora kaya akaya aku, esuk-esuk mruput nyang pasar, teka kene ora kumanan. Dodolen ket esuk rung payu blas.

Titikane :

  1. Tembunge krama.
  2. Ater-ater lan panambang ngoko.
  3. Sesebutan marang wong kang diajak guneman : Kang salira (keng slira, sampeyan), pangkat utawa peprenahane.

Kanggone :

  1. Priyayi padha priyayi sing wis kulina.
  2. Bojone priyayi marang sing lanang.
  3. Priyayi marang sanake kang kaprenah tuwa nanging asor drajade.

Tuladha :

Sampeyan niku pripun ta m as, kok mung pijer seneng-seneng mawon. Seprika-sepriki kok boten enten sudane.

  1. Madya Krama.

Titikane :

  1. Ater-ater lan panambang ngoko.
  2. Tembunge krama kacampuran krama inggil.
  3. Sesebutan marang wong sing dijak guneman : sampeyan, pangkat utawa peprenahane.

Kanggone ;

  1. Priyayi padha priyayi sing wis kulina.
  2. Bojone priyayi marang sing lanang.
  3. Priyayi marang sanake kang kaprenah tuwa nanging asor drajade.

Tuladha :

Wanci ngeten kok seg kondur ta Mas, Napa kathah pedamelan? Niki wau onten kengkenan saking toko, napa sampeyan siyos mundhut TV?

Basa Krama kaperang dadi:

  1. Mudha Krama

Titikane :

  1. Tembunge krama
  2. Ater-ater lan panambang krama
  3. Kacampuran tembung krama inggil lan tembung krama andhap.
  1. Kanggone:
    1. Wong enom marang wong tuwa.
    2. Murid marang guru.
    3. Kanca padha kanca sing during kulina.
    4. Priyayi marang priyayi sababage.
    5. Reh-rehan marang dhuwurane.

Tuladha:

Kala wingi ngantos dangu anggen kula ngentosi panjenengan, nanging panjenengan boten rawuh-rawuh. Kula kinten panjenengan boten saestu tindak mila kula ngrumiyini.

Titikane :

  1. Tembunge krama.
  2. Ater-ater lan panambang krama
  3. Tanpa krama inggil utawa krama andhap.

Kanggone:

  1. Tumrap marang sapadha-padha.
  2. Priyayi kang luwih dhuwur tinimbang sing dijak guneman.

Tuladha :

Mangga sami dipunmanah, menapa sebabipun bangsa kita menika dereng saged nata gesangipun. Menawi saged pados arta radi lumayan sampun mindhak kesenenganipun.

  1. Wredha krama

Titikane :

  1. Tembunge krama.
  2. Ater-ater lan panambang ngoko.
  3. Tanpa tembung krama inggil utawa tembung krama andhap.

Kanggone :

Wong tuwa marang wong sing luwih enom nanging isih ngajeni.

Tuladha:

Prayogine nak, sampeyan kedah gadhah idham-idhaman ingkang luhur, supados boten kacuwan benjinge. Amargi tiyang sepuh boten kenging dijagakake salami-lamine.

sumber : http://nguripuripbasajawa.blogspot.com/2008/10/dasanama_28.html

CONTOH WANGSALAN

Jenang gula, kowe aja lali

( jenang gula : gulali = lali )

Sekar aren, rawuhipun sampun dangu-dangu

( Sekar aren : dangu = dangu )

Njanur gunung, kadingaren

( Janur gunung : Aren = Kadingaren )

Mbalung klapa, geleme mung ethok – ethokan.

( Mbalung Klapa : Batok = Ethok – ethok )

Mbalung janur, Paring Usada nggonku nandhang wuyung

( Balung janur : Sada = usada )

Reca kayu, goleka kaweruh rahayu

( Reca kayu : Golekan = goleka )

Ngembang garut nggremeng ora karuwan
( kembang garut = gremeng = nggremeng )

Ngembang kacang, mbesengut ora kalegan.
( kembang kacang : besengut =  mbesengut )

Kembang jambu, kemaruk duw dolanan anyar.
( kembang jambu : karuk =  kemaruk )

Roning mlinjo, sampun sayah nyuwun ngaso.
( Roning mlinjo : so = ngaso ).

Klapa mudha, yen kalegan paringa apura.
( klapa mudha : degan = kalegan )

Kembang gembili seneng-seneng oleh rejeki.
( kembang gembili : seneng = seneng-seneng )

Witing klapa jawata ing ngarcapada. Salugune wong mudha gelem rekasa.
( witing klapa : glugu = salugune )

Mamet tirta, tirta jawah jro katiga, suka lila lebur luluh labuh praja

( memet tirta : Ngangsu, tirta jawah jro katiga = labuh )

Mbok aja nglemah bengkah

( Nglemah bengkah : tela = nyela-nyela )

Gayung sumur, aja kemba aja mundhu

( Gayung sumur : Timba = Kemba )

Pindhang lulang, kacek apa aku karo kowe

( Pindhang lulang : Krecek = Kacek )

Nggodong garing, esuk – esuk kok wis nglaras

( godong garing : Klaras = nglaras )

Mbalung geni, mbak menawa aku bisa teka

( Balung geni : Mawa = Menawa )

Balung pakel, aja seneng alok-alok

( Balung pakel : Pelok = alok – alok )

Bayem arda, dhasar anteng kang adi luhung

( Bayem arda : Lanteng = anteng )

Kuku gantung, sawangan kang adi luhung

( Kukus gantung : sawang =  sawangan )

Durna putra, ngudiya basa utama

( Durna putra : aswatan = ngudiya )

Bibis tasik, tasik manda winor tirta. Maju mundur tangeh marem kang pinanggya

( bibis tasik : undur – undur )

( Tasik manda winor tirta : Parem )

Tapas aren, aren arab wijilira tindak tanduk, nora ninggal tata krama

( Tapas aren : duk )

( Aren arab wijilira : Kurma )

Kancing gelung munggweng dadha, titenana!

( Kancing gelung : Peniti = Titenana )

Yen ora nesu, geneyo kowe kok mentil kacang, mrengut terus.

( mentil kacang : sungut = mrengut )

Mung pingin nggentha dara

( nggentha dara : sawangan = nyawang )

Kahananmu saiki, jan..mandan rawa

( Mandan rawa : wlingi = mangklingi )

Cipta arda, ardaning tyas mring sasama, tyas susila nor raga ambek jatmika

( Cipta arda : nepsu, ardhaning tyas mring sasama = ambek )

  1. Aja rame-rame wonge lagi mbabon kirik.

(babon kirik = asu, batangane nesu).
2. Jenang sela wader kalen sesonderan, apuranta yen wonten lepat kawula.

(Jenang sela = apu, wader kalen = sepat)
3. Babal bunder manglung kali, Lho, patrapmu kok kaya mangkono !.

(Babal bunder =elo).
4. Mbok aja njangan gori, ethok-ethok ora krungu!

(Jangan gori = gudheg)
5. Bayem arda, ardane ngrasuk busana, mari anteng besuse saya katara.

(bayem arda = lateng, ardane ngrasuk busana = besus)
6. Mina galak ing samodra, bacutna gunemmu Kang Gareng.

(mina galak ing samodra =iwak cucut)
7. Petis manis, ngucapna tembung sing manis.

(petis manis = kecap)
8. Bareng macak sliramu katon mandhan rawa.

(pandhan rawa = wlingi)
9. Pring dhempet, kowe teka mrene kok ara kandha-kandha !.

(pring dhempet = andha)
10. Dom jala, coba aku kandhanana !

(dom jala = coba)
11. Bremara wismeng bantala, kawula badhe caos atur.

(bremara wismeng bantala = tawon tutur, bremara = kombang )
12. Sayeng kaga kaga kresna mangsa sawa, wong susila lagake anuju prana.

(sayengkaga = kala, kaga kresna mangsa sawa = manuk gagak)
13. Sri Maha Jawata katong, andaka wulune rekta, jroning nendra gung kaepi.

(Ratune para jawata = Bathara Endra, andaka wulune rekta = sapi )
14. Carang wreksa kawi wuwus, panggya andika kusuma.

(carang wreksa = pang , wuwus = tembung kawi ngendika)
15. Kepiting kang sobeng rawa, nguswaraganta wong ayu.

(Kepiting kang saba ana ing rawa = yuyu)
16. Bale nata rondon pari, paran margane wak mami.

(bale nata = pagelaran, rondon pari = dami)
17. Cecangkok wohing kalapa, ugemana kang dadi pathoking urip.

(Cangkok kalapa = bathok )
18. Carang wreksa, nora gampang wong mengku nagara.

(Carang wreksa = pang)
19. Baligo amba godhonge, kudu santoseng kalbu.

(baligo amba godhonge = labu)
20. Tengareng prang, andheging riris, kudu teteg lan kudu terang ing pikir.

(tengaraperang = keteg , andeging riris (mandhege udan) = terang )

No.TuladhaSumber1Lombok cilik, dikandhani malah mecengisModul2Widheng galeng, tekamu apa padha rahayuModul3Mrica kecut, singgat toya

Saunine, wong sengit nggregetake

Modul4Uler kembang, yen trima alon-alonanModul5Nyaron bumbung, cengklungen anggonku ngenteni.Modul6Jarwa Prapta, aja duka ya!Modul7Carang wreksa, wreksa kang rinengga janmaModul8Nora gampang, golek kawruh mrih kaonangModul9Gayung sumur, aja kemba aja mundhurModul10Kapi jarwa, dakpethek mangsa luputaModul11Njanur gunung, kadingaren sliramu teka. (janur gunung=aren)Wikipedia.com12Pindang lulang, kacek apa aku karo kuwe (Pindhang lulang = Krecek)Wikipedia.com13Jenang sela, wader kalen sasonderan. (Apu, sepat) Apurata, yen wonten lepat kawulaWikipedia.com14Wong kae sajatine wis krungu kandhaku, nanging njangan gori.Wikipedia.com15Sayuk rukun, wulang wido mangsa rowangWikipedia.com16Sayektine, wit saking bondho kawulaWikipedia.com17Tepi wastra, wastra kang tumprap mustaka.Wikipedia.com18Njanur gunung, kadingarèn dolan mréné? (janur gunung = arèn)Wikipedia.com19Ngrokok cendhak, bocah cilik ora kena neges-neges (rokok cendhak = tegesan)Wikipedia.com20Jenang gula, aja lali (jenang gula = glali)Wikipedia.com21Nggodhong garing, ésuk-ésuk kok wis nglaras (godhong garing = klaras)Wikipedia.com22Balung klapa, éthok-éthok ora ngerti (balung klapa = bathok)Wikipedia.com23Balung geni, mbokmenawa aku ora bisa teka (balung geni = mawa)Wikipedia.com24Balung janur, sida lunga apa ora? (balung janur = sada)Wikipedia.com25Balung pakèl, aja seneng alok-alok (balung pakèl = pelok)Wikipedia.com26Jangan gori, nganti judheg anggonku mikir (jangan gori = gudheg)Wikipedia.com27reca kayu, goleka sabda rahayu. ( reca kayu = golekan)Kedai ku28bayem arda, dhasar anteng tur jatmika (bayem arda = lanteng)Kedai ku29kukus gantung, sawengan kang adi luhung. (kukus gantung = sawang)Kedai ku30durna putra, ngudiya basa utama (durna putra = aswatan)Kedai ku31gayung sumur, kewan gung granane dawa. aja kemba, mangesthi saliring karya. ( gayung sumur = timba; kewan gung granane dawa = esthi (gajah))Kedai ku32bibis tasik, tasik manda winor tirta. maju mundur, tangeh marem kang pinanggya ( bibis tasik = undur undur, tasik manda winor tirta = parem)Kedai ku33tapas aren, aren arab wijilira. tindak tanduk, nora ninggal tata krama. (tapas aren = duk; aren Arab wijilira = kurma)Kedai ku34saron agung, agung agunging sujanma. yen mung ewuh, sabarang nora tumeka ( saron agung = demung; agung agunging sujanma = ratu)Kedai ku35cipta arda, ardaning tyas mring sasama. tyas susila, nor raga ambek jatmika. ( cipta arda = nepsu; ardhaning tyas mring sasama = ambek)Kedai ku36mamet tirta, tirta jawah jro ketiga. suka lila,lebur luluh labuh praja. ( mamet tirta = ngangsu, tirta jawah jro ketiga = labuh)Kedai ku37Bok aja nglemah bengkah. (nglemah bengkah = tela = nyela nyela)Kedai ku38Wah, mandhan rawa lho kowe, bareng macak Jawa ( pandhan rawa = wlingi/manglingiKedai ku39Mung kepengen nggentha dara. ( gentha dara = sawangan = nyawang)Kedai ku40Yen ora nesu, geneya kowe kok mentil kacang, mrengut terus. ( mentil kacang = sungut = mrengut)Kedai ku41Kancing gelung munggweng dhadha, titenana! ( kancing gelung munggweng dhadha = peniti = titenana)Kedai ku42Ngembang garut nggrêmêng ora karuwan
(kêmbang garut = grêmêng),Kedai ku43Sêkar arèn mas, sampún dangu kok botên kêpanggih
(sêkar arèn = dangu).Ki Demang44Kêmbang jambu, kêmaruk duwé dolanan anyar.
(kêmbang jambu = karuk = dadi kêmaruk).Ki Demang45Roníng mlinjo, sampún sayah nyuwún ngaso.
(roníng mlinjo = so – dadi ngaso).Ki Demang46Klåpå mudhå, yèn kalegan paringa apurå.
(klåpå mudhå = degan – dadi kalêgan)Ki Demang47Kêmbang gêmbili sênêng-sênêng olèh rêjêki.
(kêmbang gêmbili = sênêng).Ki Demang48Witíng klåpå jawåtå ing ngarcåpådå. Salugune wóng mudhå gelem rekåså.
(witing klåpå = glugu dadi saluguné)Ki Demang49Kolik priyå priyagung anjani putrå.

(kolik priyå = manuk tuhu).

Ki Demang50Jirak pindha munggwing wana

Sayeng kaga we rekta

Sinambi kalaning nganggur

Wastra tumrap mustaka

Pangikete wangsalan kang sekar pangkur

Kinarya langen pribadi

Wikipedia.com

Sumber :

http://nguripuripbasajawa.blogspot.com/2008/10/wangsalan.html

http://kidemangsodron78.wordpress.com/327-2/wangsalan/

http://aakkuucintaindonesia.blogspot.com/2012/02/parikan-lan-wangsalan-komplit.html

Jamu uyup-uyup (Gepyokan)

Uyup-uyup utawa Gepyokan kuwi salah sawijiné ombè-ombènan obat herbal kang digawe saka tandhuran empon ,jamu kang kagunaané kanggo ningkataké produksi ASI (Air Susu Ibu) iki,uga bisa kanggo ngilangké mambu awak kang kurang sedep, lan ‘ngademké’ weteng (ngobati weteng mules lan nek). Ana ing masyarakat, uyup-uyupan atawa gepyokan kuwi kalebu jamu gendong, saliyané uyup-uyupan macemé jamu genhong ana jamu kunir asem, jamu sinom, jamu cabe puyang, jamu pahitan, jamu kunci suruh, jamu kudu laos lan jamu beras kencur. Jamu uyup-uyup iku kalebu ombèn-ombèn obat tradisional Jawa kang uwis ana ket jaman biyen, racikané diturun-temurunké saka jaman Majapahit lan nganti saiki isih diuri-uri,nuli dilestarikaké dadi salah sijining kasil saka kabudayan Jawa.

Bahan-bahané Jamu Uyup-uyup/Gepyokan

Bahan-bahan kang utama saka jamu iki yaiku empon-empon (macem-maceming bumbu masak), kayata:

  • kencur
  • jaé
  • bangle
  • laos
  • kunir
  • temulawak
  • puyang lan
  • temugiring

Khasiaté Jamu Uyup-uyup/Gepyokan

Jamu uyup-uyup iki andhuweni khasiat kang apik marang awak, kayata:

Ningkataké produksi ASI (Air Susu Ibu) kanggo ibu-ibu kang esih nyusuni

Ngurangi mambu awak (kringet) kang kurang sedep (kena kanggo ibu atawa anaké)

Uyup-uyup bisa kanggo tamban weteng sebah

Ngademke awak kang benter

Racikan Jamu Uyup-uyup/Gepyokan

KasiatBahanéNgelancarké ASIbeluntas, asém, temulawak, godhong katu, gulaNgelancarké ASIempon-empon komplit (kencur, jaé, bangle, temugiring, kunir, temulawak),beluntas, temulawak, suruh, godhong katu, gula, asem, jeruk nipisNgelancarké ASIbluntas, asém, jeruk nipis, krokot, lampes, temulawak, puyang, gulaNgelancarké ASIempon-empon komplit (kencur, jaé, bangle, temugiring, kunir, temulawak),bluntas, sembukan, jambuNgelancarké ASIkunir, bluntas, asem, jeruk nipis, beras, gula abang (gula aren)Ngelancarké ASIkunir, puyang, godhong kates, temu ireng, sembukan. jambu, jarakNgelancarké ASIempon-empon komplit (kencur, jaé, bangle, temugiring, kunir, temulawak), godhong katu, landhep , asém, lampes, gulaNgelancarké ASIkunir, asém kawak, gula abang (gula aren), beluntas, simbukan, kedawungNgelancarké ASI, ngademké awakgodhong asem, jeruk nipis, gula abang (gula aren) atawa putih, kunir, asemNgelancarké ASI, ngilangké mambu awakkunir, bluntas, beras, gula abang (gula aren), asem

Cara Gawe Jamu Uyup-uyup/Gepyokan

Carané gawe jamu uyup-uyup atawa gepyokan yaiku [4]:

  • Bahan-bahan kang uwis ana dikumbah kanti resik (ora usah dionceki)
  • Empon-empon mau dirajangi ditambah bahan tambahan liyan lan digecek kasar
  • Gecekan mau diperes sarta disaring nganggo kain
  • Enengké sadelak, nganti adem tinuli dicampur karo banyu kang adem

http://jv.wikipedia.org/wiki/Uyup-uyup


Jamu Uyup-uyup/Gepyokan

Jamu uyup-uyup atau gepyokan adalah jamu yang digunakan untuk meningkatkan produksi air susu ibu pada ibu yang sedang menyusui. Hanya seorang penjual jamu yang mengatakan bahwa ada khasiat lain, yaitu untuk menghilangkan bau badan yang kurang sedap, baik pada ibu maupun anak dan ‘mendinginkan’ perut.

Bahan baku jamu uyup-uyup sangat bervariasi antar pembuat jamu, namun pada umumnya selalu menggunakan bahan empon-empon yang terdiri dari kencur, jahe, bangle, laos, kunir, temulawak, puyang, dan temugiring. Cara pengolahan pada umumnya tidak jauh berbeda antar penjual jamu, yaitu semua bahan dicuci bersih tanpa dikupas, selanjutnya empon-empon dirajang (diiris tipis) ditambah bahan-bahan lain dan ditumbuk kasar, lalu diperas serta disaring. Perasan dimasukkan ke dalam air matang yang sudah dingin. Selanjutnya ditambahkan gula (atau pemanis buatan) sampai diperoleh rasa manis sesuai selera (dicicipi). Ramuan selanjutnya dimasukkan ke dalam botol-botol dan siap untuk diperjual belikan.


Jamu Uyup-uyup atau Gepyokan

Jamu uyup-uyup, atau dikenal juga dengan sebutan gepyokan adalah jamu yang digunakan untuk meningkatkan produksi air susu ibu pada ibu yang sedang menyusui. Selain itu, jamu ini juga berkhasiat untuk menghilangkan bau badan yang kurang sedap baik pada ibu maupun anak, dan untuk mendinginkan perut. Bahan baku jamu uyup-uyup umumnya menggunakan bahan empon-empon yang terdiri dari kencur, jahe, bangle, laos, kunir, temulawak, puyang, dan temugiring.

Cara pengolahan untuk membuat jamu uyup-uyup adalah semua bahan dicuci bersih tanpa dikupas, selanjutnya empon-empon dirajang atau diiris tipis-tipis dan ditambah bahan-bahan lain lalu ditumbuk secara kasar. Hasil tumbukan kemudian diperas dan disaring. Perasan dimasukkan ke dalam air matang yang sudah dingin. Selanjutnya ditambahkan gula sampai diperoleh rasa manis sesuai selera dengan cara dicicipi. Jamu siap diminum.

 SULUK PEDHALANGAN

Perlu kawuningan bilih  seratan  menika kapendhet saking buku SULUK PEDHALANGAN , anggitanipun swargi S. Padmosoekotjo , terbitan PT. Citra Jaya Murti ing Surabaya 1979. Tandha-tandha ejaan ing teks asli basa Jawi Kina boten kula tedhak awit  kula dereng nggadhahi perangkat lunakipun. Nuwun.

  1. Sulukan Pathet Nem Ageng

        Leng-leng ramya nikang sasangka kumenyar mangrengga rum ing puri,
       Mangkin tan pasiring halep ikang umah mas lwir murub ring langit,
       Tekwan sarwwa manik tawingnya sinawung saksat sekar ning suji,
       Unggwan Bhanumati yan amrem alango mwang natha Duryyodhana.

Tegese ing Basa Jawa
Endah anglam-lami rembulan kang sumunar ngrenggani kadhaton,
Njalari saya tanpa timbang endahe suyasa  kencana (omah emas) mau kaya murub ing langit,
Apa maneh tebenge linapis sesotya maneka warna  kaya kembang rinonce.
Ya ing kono mau papan padunungane Dewi Bhanumati manawa sare karo Prabu Duryyudhana.
Katrangan
Jenenge tembang  kakawin ing ndhuwur sardulawikridhita , tegese dolanan macan (sardula = macan;
wikridhita = dolanan). Isine nyaritakake candrane endahe kadhaton Hastina ing wanci bengi pinuju padhang
Rembulan.
Tembang ing ndhuwur kanggo sulukan laras slendro pathet nem ageng ing jejer kawitan. Kepara luwih mathuk
Lan mathis maneh manawa kanggo jejeran kawitan negara Hastina .

2.      Sasampunipun Sulukan Pathet Nem Ageng, saderengipun Wiwit Ginem      

Lengeng gati nikang hawan sabha-sabha niking Hastina,
Samantara tekeng tegal Kuru nararyya Kresnan laku,
Sirang Parasurama Kanwa Janaka dulur Narada,
Kepanggih irikang tegal milu karyya sang Bhupati.

Tegese ing Basa Jawa   
Asri nengsemake kahanane dalan kang ngener tumuju bangsal sarasehan Hastina,
Bareng tindake  Prabu Kresna tekan ing Tegal Kuru,
Panjenengane kepethuk karo Parasurama, Kanwa, Janaka bebarengan tindake karo Narada;
Dewa papat mau padha melu mbiyantu pakaryane Sang Prabhu Kresna.

Katrangan
Tembang Kakawin ing ndhuwur nyaritakake nalika Prabu Kresna dadi dutane para Pandhawa  tindak ing Hastina, nedya nganteb tekade Duryudhana: Bakal mbalekake negara Indra Prastha kang ditotohake ing kasukan dhadhu lan separone negara Hastina apa milih perang Bharatayudda.

3.      Ada-ada Greget Saut
Irika ta sang Ghatotkhaca kinon mapag  arkhasuta,
Tekap ira kresna Partha maneher muji sakti nira,
Sang inujaran wawang masemu garjjita harsa marek,
Mawasana bhagya yan hana  pakon ri patik nrpati.  

Tegese ing Basa Jawa
Nalika iku Sang Gathutkaca kadhawuhan mapagake (lumawan) putrane Bathara Arka (Karna),
Dening Kresna, Parta (Arjuna) banjur ngalembana marang kasektene Gathutkaca,
Sang Gathtutkaca  sanalika katon mongkog atine kanthi gumbira marak (marang ngarsane Sang Kresna),
Sarwi matur : “Kawula rumaos begja, amargi wonten dhawuh (paduka) dhumateng kawula”.

Katrangan
Tembang kakawin iki nyaritakake nalika Gathutkaca kadhawuhan Prabu Kresna lumawan Sang Karna ing madyaning paprangan Bharatayuddha ing dina kaping 14.
Gunane tembang kakawin ing ndhuwur ana ing pagelaran wayang purwa kanggo Ada-ada Greget Saut ing pathet sanga.

4.    Sulukan Sasmita Pathet Manyura
Meh rahina semu bang hyang aruna kadi netra ning ogha rapuh,
Sabda ni kokila ring kanigara saketer ni kidung ning akung,
Lwir wuwus ing winipanca papetak ing ayam wana ring pagagan,
Mrak anguhuh bhramara ngrabhasa kusuma ring parahasyan arum.

Tegese ing Basa Jawa
Wancine meh ndungkap raina srengenge ing imbang wetan katon abang kaya abanging mripat kang lagi lara,
Ocehing manuk engkuk ing wit kanigara kaya suwara pangrengiking kidung wong kang nandhang branta,
Kaya unine sulinge wong Indu cekikering ayam alas ing pagagan,
Manuk Merak nyengungong ngundang-undang,   kombang ngrusak kembang ing kamar pasarean wangi.

Katrangan
Tembang kakawin ing ndhuwur iku jenenge Wisarjita. Isine nyaritakake candrane alam ing Hastina ing wanci bengi ngarepake gagat rahina.
Nalika iku Prabu Kresna kang dadi dutane para Pandhawa nyare ana ing suyasa padalemane Sang Widura, durung nindakake ayahan rembugan karo Kurawa.
Sekar Wisarjita ana ing pagelaran wayang purwa kanggo sulukan sasmita gantine Pathet Sanga ing Pathet Manyura.
Tembung manyura ing basa Jawa kuna lan Sansekerta tegese manuk merak. Dadi Pathet Manyura tegese pathet merak , mulane diarani pathet manyura, sebab pathet iki digunakake manawa wis perak esuk watara wiwit jam 03.00 esuk. Ing jaman kuna (nalika buku Bharatayudda iki ditulis mbokmenawa ing wanci perak esuk iku manuk merak wis padha nyengungong).
Ana ing donyaning seni karawitan, tembang kakawin ing ndhuwur dadi Sekar Ageng Sasadara Kawekas, laras Pelog Pathet 6, lampah 20, pedhotan (7 + 7 + 6) x 4 kanggo mbawani Gendhing Onang-onang Pelog Pathet Nem.
Tembung ogha rapuh ana  ing cakepan utawa ing pakecapan para dhalang lan wiraswara padha diucapake angga rapuh. Iki luput sebab tegese dadi beda, yen kadi netra ning ogha rapuh tegese kaya abanging mripat beleken, nanging yen kadi netra ning angga rapuh tegese kaya abanging  awak kang  beleken.

SINOM SIGRA KANG BALA TUMINGAL

Sigra kang bala tumingal,

acampuh samya medali,

lwir thathit wileding ganda,

dhanghyang gung manguncang niti,

bénjang Sang aji mijil,

lathinya medali wuwus,

trustha sura wilaga,

kaya buta singa wregil,

pasthi jangga dhendhanya mangambak baya.

 

Cakepan Uran-uran / Tembang Sinom  kasebut kagubah saka Serat Aji Pamasa, anggitane R. Ng. Ranggawarsita. Asline   ana patang pada. Ing saben sapada kajupuk rong gatra. Dene pada kang angka papat kajupuk telung  gatra,. Cethane mangkene :

  1. SIGRA KANG BALA TUMINGAL, ACAMPUH SAMYA MEDALI, liwêran mungsuh lang rowang, rame rok asilih ungkih, sumrêg sinrêg makangsi, kasok kasantikanipun, wêkasan kawisesa, raksasa bala angisis, tanpa kawal kêkiwul wuwul kewala.
  2. Sigra Si Kalasuwidha, amasang kamayan sari, LWIR THATHIT WILEDING GANDA, DHANGHYANG GUNG MANGUNCANG NITI, tumamèng mungsuh sami, sêmang-sêmang asmu samun, samantara katoran, kang tyas sanityasa tistis, lwir kakênan ing guna turidasmara.
  3. Marpêk Sang Kalasuwidha, sarywangling angêngerangi, pagene wadyèng Mamênang, têka kapinêngan sami, BENJANG SANG AJI MIJIL, LATHINYA MEDALI WUWUS, dêduka marang sira, ingaran wong tuna budi, dhêstun têmên tan bisa mungkasi karya.
  4. Katon cabaring dinuta, angapêsakên ing gusti, pae duk lagi wiwitan, tandangmu anggêgilani, pantês manggalèng jurit, nirbaya nirwikaramuk, TRUSTHA SURA WILAGA, KAYA BUTA SINGA WREGIL, PASTHI JANGGA DHENDHANYA MANGAMBAK BAYA.

Tembang patang pada kasebut isine :  Nyaritakake nalika wadyabalane Prabu Ajipamasa ing Mamenang perang lumawan wadyabala buta , wadyabalane Resi Kala Suwida, bareng wadyabala buta kasoran mula Resi Kalasuwida banjur namakake aji kamayan sari tumanduk marang wadyabala ing Mamenang sanalika sirna budine banjur ora bisa micara mung padha mesam-mesem karo grenengan swarane kaya angungrum marang wong wadon.

Jeruk nipis dapat mengobati penyakit apa saja?

Sebagai herbal alami, jeruk nipis berkhasiat untuk menghilangkan sumbatan vital energi, obat batuk, peluruh dahak (mukolitik), peluruh kencing (diuretik) dan keringat, serta membantu proses pencernaan.

Apakah manfaat minum dengan campuran perasan jeruk lemon atau jeruk nipis bagi tubuh?

Berdasarkan informasi yang diperoleh dari MedicalNewsToday, asam sitrat yang ditemukan dalam air perasan jeruk nipis dapat membantu meningkatkan metabolisme tubuh. Senyawa tersebut juga bisa membantu membakar lebih banyak kalori dan membuat tubuh menyimpan lebih sedikit lemak.

Bagaimana cara mengkonsumsi jeruk nipis?

Jeruk nipis yang mengandung banyak manfaat dapat dikonsumsi dengan cara berikut..
Cuci jeruk nipis sebelum dipotong..
Peras sepotong jeruk nipis ke dalam gelas..
Tambahkan air secukupnya..
Tambahkan irisan jeruk nipis ke dalam gelas untuk menambah rasa..
Minum airnya dalam 1 hari untuk rasa terbaik..

Jeruk nipis mengandung vitamin apa saja?

Jeruk nipis kaya akan kandungan vitamin C dan antioksidan yang bisa membantu meningkatkan sistem imun tubuh. Itu sebabnya, mengonsumsi jeruk nipis secara rutin bisa jadi salah satu cara untuk mencegah flu.